آداب نوروز در اسلام

در احادیث پیشوایان معصوم علیهم السلام برای نوروز، آدابی آمده است که طراوت بهاری نوروز را فضایی روحانی می‌بخشد. عمل به سخنان بزرگان دین، ما را از برکت‌های نوروز بهره مند می‌سازد. امام صادق علیه السلام فرمود:

چون نوروز فرا رسد، غسل کن؛ پاکیزه ترین لباس خویش را به تن کن؛ به
بهترین بوی خوش خود را معطر ساز و در آن روز، روزه بدار. [۱]
غسل در فرهنگ اسلامی، شست وشوی معمولی و ظاهری بدن نیست، بلکه پاک سازی روح و جسم و نزدیک شدن به پروردگار است. با نیتی خالص و برای نزدیکی به خدا، غسل می‌کنیم تا غبار گناهان یک ساله را در آغاز سال از خویش بزداییم و به حقیقت، سالی نو آغاز پس از آنکه وجودت با آب غسل، پاکیزه و زلال شد، لباسی پاکیزه که نشان از طهارت نفس دارد، بر تن کن؛ که طهارت باطن و ظاهر، هر دو نمایی از یکدیگرند. شاید پوشیدن لباس پاکیزه، اشاره ای زیبا به ضرورت آرایش نفس به لباسی نو و زدودن آثار کهنه غفلت و گناه از آن باشد. پس در لحظه‌های آغازین سال نو، لباس جسم و جان خویش را عوض کن و هم رنگ با طبیعت، لباسی بهاری بپوش.
باید دانست بزرگان دین به پوشیدن لباس پاکیزه سفارش کرده اند، نه نوپوشی و تجمل گرایی. خریداری لباس نو در آستانه عید نوروز، تنها وقتی پسندیده است که نیازمند آن باشیم، نه آنکه آن را برای تجمل گرایی تهیه کنیم. در این روایت توصیه می‌شود که پس از غسل و پوشیدن لباس پاکیزه، خود را معطر ساز؛ باشد که این عطر دل انگیز، نویدبخش رایحه وجودت باشد که از ناپاکی‌ها پالایش یافته و با عطر بندگی خدا در آمیخته است.
آخرین سفارش در این حدیث آن است که نوروز را روزه بدار. روزه دار باش تا حالت ذکر و دعا در تو بیشتر شود و تو به حقیقت عید، که بازگشت به خدا است، نزدیک تر شوی و کمال حقیقی خویش را بیابی.
از جمله سفارش‌هایی که در همه عیدهای اسلامی به آن توجه شده است، روزه داشتن و پرداختن به ذکر و دعاست. در این عید که عید ملی ماست و اسلام هم مخالفتی با آن ندارد، به روزه توصیه شده است؛ زیرا اگر بخواهیم در این روز بر نفس پیروز شویم، باید از شهوت‌ها و خواهش‌های نفسانی دور شویم و به سوی خداوند روی آوریم. [2] تنها در چنین حالی است که می‌توان آن روز را عید گرفت.
چه زیبا فرموده است امیر مؤمنان علی علیه السلام که:

کُلُّ یَومٍ لا یُعْصَی اللّهُ فیه فَهُوَ یَومُ عیدٍ.
هر روز که در آن نافرمانی خداوند نشود، روز عید است. [3]

پی نوشت ها:

[۱]: حدائق، ج ۱۳، ص ۳۸.

[2]: برگرفته از پیام امام خمینی رحمه الله، صحیفه نور، ج ۱۷، صص ۲۱۴ و ۲۱۵، ۱/۱/۱۳۶۲.

[3]: نهج البلاغه، حکمت، ۴۲۸.

منبع:کتاب زمزمه تحول -جمعی از نویسندگان - صفحه ۱۳