سروش ایزد

محبوبيت

مبلّغي كه در دل‌ها نفوذ كرده و از محبوبيت والا در جامعه برخوردار است حرفش بيشتر موثر واقع مي‌شود، پس هر كس مي‌خواهد با سخنوري مسؤوليت الهي خود را انجام دهد و مي‌خواهد از سخنراني‌هاي خود نتايج مثبت و سودمندي بگيرد بايد چنان زندگي كند كه در بين مردم محبوب باشد. عوامل محبوبيت به طور فهرست وار عبارتند از: خودشناسي و خودسازي، ساده زيستن، خدمت به مردم، تواضع به جا و نرمخويي، دفاع از ستمديدگان، عمل به گفته ها، و كرامت و عزت نفس، جلب رضايت حق، استقامت، داشتن شرح صدر، برخورداري از حيا و عفت، داشتن مطالعه در زمينه‌هاي مختلف؛ صراحت لهجه، واقع بيني و حقيقت گرايي، مقدم داشتن منافع ملي و مصالح ميهني بر اغراض و منافع شخصي، بي طمعي.

منبع:بایدها و نبایدهای عزاداری -  صفحه۲۶

برخورداري از كردار نيك و اخلاق رفيع اسلامي
مبلّغ اسلامي بايد خود را به ادب نفس بيارايد و در امر تزكيه و تهذيب نفس كوشيده و مراحل مختلف صعود به قله تقوا و خويشتنداري را طي كرده باشد تا از كارايي لازم برخوردار بوده و بتواند در زمينه فراخواني مردم به راه خدا و برخورد با انسان‌هايي كه از روحيه‌هاي متفاوتي برخوردارند، موفقيت و پيروزي به دست آورد. مبلّغان بزرگ، به وسيله اخلاق بلند پسنديده و اندرون تهي از رزايل و مالامال از فضائل اخلاقي، توانستند به موفقيت‌هاي بزرگ نايل شوند. مهم ترين اخلاق و صفاتي كه يك مبلغ بايد به آنها آراسته باشد عبارتند از: خوش خويي، مهرباني، فروتني، نرمخويي، بردباري، شهامت حق گويي، عفت، عزت نفس و صداقت، روشني و وسعت انديشه، قدرت استدلال، رعايت نظم مطالب، گيرايي بيان.

منبع:بایدها و نبایدهای عزاداری - ناصر باقربیدهندی- صفحه۲۶

تطابق كردار و گفتار

حاملان پرچم رسالت آسماني بايد خود پايبند گفته‌ها و الگويي از موعظه خويش باشند. اين حقيقي است كه مردم همواره از واعظان انتظار دارند، خود پايبند گفته هايشان باشند و آنچه را مي‌گويند، به كار بندند و از آنچه باز مي‌دارند، باز ايستند [1]. در اين صورت است كه مي‌توانند به ژرفاي وجود مخاطبان راه يابند. دل و زبان چو يكي شد سخن بلند شود به هيچ جا نرسد طائري كه يك بال استاگر گوينده اي بد عمل كند و يا خلاف آنچه به آن دعوت كرده رفتار نمايد، سخت ترين آسيب‌ها به دين و دينداري وارد مي‌شود! و اضافه بر اين اگر ناطقي اخلاق و ملكات خويش را اصلاح نكرد و از فضايل اخلاقي برخوردار نبود سخنانش در ديگران اثر قابل توجهي نگذاشته و مجالس او ارزش خود را از دست خواهد داد و بجاي هدايت، ضلالت آور خواهد شد. اگر قرار باشد كه شخصي چيزي بگويد و خود بدان عمل نكند، علاوه بر تمام آثار سوء اين كار، گناه بزرگي مرتكب شده و لااقل اثر آن اين است كه نوعي بدبيني نسبت به اسلام و تبليغ كنندگان آن در ميان مردم به وجود مي‌آورد و مشمول اين عتاب الهي خواهد بود كه: «أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَ تَنسَوْنَ أَنفُسَكُمْ» [2] آيا مردم را به نيكي امر مي‌كنيد و خويشتن را فراموش مي‌كنيد؟

پی نوشتها:

[1] من نصب نفسه للناس اماما فليبدا بتعليم نفسه قبل تعليم غيره، و ليكن تأديبه بسيرته قبل تاديبه بلسانه، و معلم نفسه و مودبها احق بالاجلال من معلم الناس و مودبهم. نهج البلاغه، حكمت، ج ۷۳. سعدي گويد: راستي كردند و فرمودند مردان خداي اي فقيه اول نصيحت گوي نفس خويش را. 

[2] سوره بقره، آيه ۴۴.

منبع:بایدها و نبایدهای عزاداری - ناصر باقر بیدهندی - صفحه۲۶

ارتباط منبر و حسين (ع)

از وسائلي كه نهضت امام حسين (ع) را گسترش داده و اساس اين قيام را تاكنون درافكار جايگزين نموده منبر است، از اين رو مسلمانان پس از شهادت آن حضرت منبر را وسيله نشر آثار اين پيكار مقدّس قرار دادند. براي تبليغ، منبر وسيله خوبي است ولي ما براي اين وسيله مفيد دو شرط را لازم مي‌دانيم: اول اينكه زياد و در همه جا ادامه پيدا كند، چون تمام شهرها و نقاط اسلامي شيفته گوينده و تشنه مسائل ديني هستند تا با شنيدن امتيازات و خصوصيات اسلام آئين واقعي را درك كنند. و اين تبليغ وقت معيني ندارد بلكه هميشگي و همراه با مسير زندگي است. همانطور كه بدن هر روز به غذا احتياج دارد افكار نيز نيازمند غذاي دائمي است. نبايد از نظر دور داشت كه منبرهائي كه اكنون موجود است يك دهم نيازمندي ما را تأمين نمي كند و اينجاست كه بر توده مسلمين واجب است براي آراستين خطبا و گويندگان همكاري كنند و با گسترش مجالس در سراسر شهرها اين حق مهم حياتي را ادا كنند. در مرحله دوم بايد منبرها ژرف و عميق باشد چون حسين (ع) قيام مقدّس خويش را به خاطر اسلام و اعلاي كلمه حق آغاز كرد و روشن است كه اين نهضت تكميل نمي شود مگر اينكه گوينده بتواند ارتباط اين قيام را با عقيده و تفسير، تاريخ، احكام و اخلاق و شيوه اسلام در شئون مختلف زندگي مثل سياست، اقتصاد، تمدن، مذهب، معاشرت، خانواده و مسائل آنها كه هريك دليلي قاطع و عقلي براي امتياز اسلام بر ساير اديان و مكتبها، برنامه‌ها و قوانين و نيز عظمت مسلمين است به سايرين برساند. در منبر اگر اين دو جنبه رعايت گردد حق بزرگي ادا شده است، آن دسته از اهل منبر كه با دقت و اخلاص اين جنبه‌ها را منظور داشتند بزرگ و عالي مقام شدند، ما اميدواريم ديگران نيز از آنها پيروي كنند.

منبع:حسین (ع) پرچمدار آزادی - محمد حسینی شیرازی

صلاحيت‌هاي علمي و عملي

تبليغ دين علاوه بر ايمان و باور دروني دعوتگر، نيازمند تفقه (فهم عميق) در دين و مجهز شدن به علوم و دانش‌هايي است كه به نوعي شناسايي و شناساندن آن به ديگران با بهترين شيوه و نيكوترين روش دخيل است. در واقع بدون ترديد علم و دانش مهم ترين سرمايه مبلغ و بي مايگي در علوم ديني مشكل ساز است. و اگر مبلغي استاد نديده باشد و مطالعه مستمر نداشته باشد نمي تواند معارف ژرف و در عين حال بلند قرآن و اهل بيت عليهم السلام را به خوبي درك كند و كسي كه خود مطلبي را به خوبي درك نكرده، قادر نيست آن را درست به ديگران تفهيم نمايد. به تعبير شاعر:  

ذات نايافته از هستي بخش /كي تواند كه شود هستي بخش/ خشك ابري كه بود ز آب تهي نايد از وي صفت آب دهي 

بنابراين پيش از كسب مهارت‌هاي لازم و فراگيري فن خطابه و سخنوري همان به كه از قبول سخنراني خودداري نمايند. به قول مولوي: مدتي مي‌بايدت لب دوختن وز سخندانان سخن آموختن تا نياموزد نگويد صد يكي ور بگويد، حشو گويد بيشكي

منبع:بایدها و نبایدهای عزاداری - ناصر باقربیدهندی - صفحه۲۵

وظايف اهل منبر

قيام عاشورا، و مجالس و محافلي كه مورد توجه وجود مقدس بقية اللَّه الاعظم حضرت مهدي (عج) هستند، همچون سلاحي نيرومند و كارآمد در دست عالمان ديني و گويندگان مذهبي و ذاكران حسيني است. نقش اينان كه در راه حفظ اين گوهر گرانبها و گسترش آن تلاش و ايثار مي‌نمايند، همچون نقش انبياءدر ابلاغ پيام الهي خويش رقم زده شده است. لذا رسالت اين فرزانگان در جامعه ولايي بهره برداري مناسب از عاشورا به تناسب زمان و مكان است. بقاء دين در طول تاريخ و درخشان ماندن چهره آن عمدتاً مديون روشنگري و تحريف زدايي همين گروه است. اين همه آثار نيك از بناهاي خير عام المنفعه، مانند بيمارستان ها، پل ها، آب انبارها… و موقوفات براي نگهداري ايتام و اطعام بي نوايان و بسياري از كارهاي خير ديگر، نتيجه بهره برداري صحيح روحانيون حقيقي از مجالس حسيني است. امروز نيز آن گراميان بايد ضمن معرفي رهبران دين و عرضه معارف اسلام و استفاده شايسته از عواطف پاك مردم و جهت دادن به آنها در مسير تقوا، به حفظ و انتقال روحيه جهادگري و «فرهنگ شهادت طلبي» از طريق ياد شهداي كربلا بپردازند و مردم را به طاعت خداي رئوف و مهربان ترغيب و از معصيت دور نمايند. و معلوم است كه گذاردن وظيفه اي چنين سنگين و خطير، جز از بزرگمندان دين شناس و تقواپيشه برنمي آيد.

منبع:بایدها و نبایدهای عزاداری - ناصر باقربیدهندی - صفحه۲۵.